Yagnopaveetha Dharana Vidhi

యజ్ఞోపవీత ధారణ విధి

ఙ్ఞానానంద మయం దేవం నిర్మల స్పఠికాకృతిం
ఆధారం సర్వ విద్యానాం హయగ్రీవముపాస్మహే

శ్రీ గురుభ్యో నమ:

పూజ్యాయ రాఘవే౦ద్రాయ సత్యధర్మరతాయ చ

భజతా౦ కల్పవృక్షాయ నమతా౦ కామధేనవే

ఆపాదమౌళి పర్య౦త౦ గురూణా౦ ఆకృతీ౦ స్మరేత్

తేనవిఘ్నా: ప్రణశ్య౦తి సిద్ధ్య౦తి చ మనోరథా:

శుక్లాంభరధరం విష్ణుం శశివర్ణం చతుర్భుజం

ప్రసన్నవదనం ధ్యాయేత్ సర్వ విఘ్నౌపశాంతాయే

ఆచమన౦
ఓం ఆచమ్య –
ఓం కేశవాయ స్వాహా

ఓం నారాయణాయ స్వాహా
ఓం మాధవాయ స్వాహా

ఓం గోవిందాయ నమః ఓం విష్ణవే నమః ఓం మధుసూదనాయ నమః

ఓం త్రివిక్రమాయ నమః ఓం వామనాయ నమః ఓం శ్రీధరాయ నమః

ఓం హృషీకేశాయ నమః ఓం పద్మనాభాయ నమః ఓం దామోదరాయ నమః

ఓం సంకర్షణాయ నమః ఓం వాసుదేవాయ నమః ఓం ప్రద్యుమ్నాయ నమః

ఓం అనిరుద్ధాయ నమః ఓం పురుషోత్తమాయ నమః ఓం అధోక్షజాయ నమః

ఓం నారసింహాయ నమః ఓం అచ్యుతాయ నమః ఓం జనార్ధనాయ నమః

ఓం ఉపేంద్రాయ నమః ఓం హరయే నమః ఓం శ్రీకృష్ణాయ నమః

ప్రాణాయామః
ప్రణవస్య పరబ్రహ్మఋషి: పరమాత్మా దేవతా

దైవీ గాయత్రి చ్చంద: ప్రాణాయామే వినియోగ:

 
ఓం భూః | ఓం భువః | ఓ౦ సువః | ఓం మహః | ఓం జనః | ఓం తపః |

ఓ౦ సత్యమ్ | ఓం తథ్సవితుర్వరేణ్యం భర్గో దేవస్య ధీమహి |

ధియో యో నః ప్రచోదయాత్ ||
ఓమాపో జ్యోతీ రసో‌உమృతం బ్రహ్మ భూర్భువస్సువరోమ్ ||

సంకల్పమ్ 
శ్రీ గోవింద – గోవింద
శుభే, శోభన ముహుర్తే, శ్రీ మహావిష్ణోరాఙ్ఞయా, ప్రవర్త మానస్య,

అద్య బ్రహ్మణః, ద్వితీయ పరార్థే, శ్వేతవరాహ కల్పే,

వైవశ్వత మన్వంతరే,  అష్టవింశతతిమే కలియుగే, కలి ప్రథమ చరణే,

మేరోర్దక్షిణ దిగ్భాగే; జంబూ ద్వీపే, భరత వర్షే, భరత ఖండే, శాలివాహనశకే,

బౌద్దావతారే, దండకారణ్యా, గోదావర్యా:, దక్షిణేతీరే, రామక్షేత్రే,

స్వగృహే-శోభన గృహే‘ ….. సన్నిథౌ, అస్మిన్, వర్తమాన, వ్యావహారిక,

చాంద్రమానేన, … సంవత్సరే, … అయనే, …..ఋతే, … మాసే, … పక్షే,

… తిథౌ, … వాసరే, … శుభ నక్షత్ర, శుభ యోగ, శుభ కరణ,

ఏవంగుణ, విశేషణ, విశిష్ఠాయాం, శుభ తిథౌ,
..… గోత్రోత్పన్న ..… నామధేయస్య, మమ శ్రౌత స్మార్త విధివిహిత,

నిత్యకర్మ సదాచార అనుష్టాన యోగ్యతాసిద్ద్యర్థం

(జాతాసౌచ,మృతాసౌచ జనిత దొష ప్రాయశ్చిత్తార్తమ్)

బ్రహ్మతేజోభివృద్ధ్యర్థమ్, శ్రీ భారతీరమణ ముఖ్యప్రాణాంతర్గత

శ్రీ లక్ష్మీనారాయణ ప్రేరణాయ, శ్రీ లక్ష్మీనారాయణ ప్రీత్యర్థమ్

నూతన యజ్ఞోపవీత ధారణం కరిష్యే !  

యజ్ఞోపవీత సంస్కారమ్

New Yagnopaveetham should be kept in a plate (copper or silver or brass) and sanctified by sprinkling water from Kalasha paathra by reciting Gaayathri manthra. Smear Turmeric powder and Kunkuma to the Yagnopaveetham.  

గాయత్రీ మంత్రం: 
ఓం భూర్భువస్సువః

తథ్సవితుర్వరేణ్యం
భర్గో దేవస్య ధీమహి

ధియో యో నః ప్రచోదయాత్

జలాభిమ౦త్రణ౦

Sprinkle water (Prokshana) from Kalasha paathra with the following manthra

ఓం ఆపో హిష్ఠా మయోభువః | తా న ఊర్జే దధాతన |

మహేరణాయ చక్షసే | యో వః శివతమో రసః |
తస్య భాజయతే హ నః | ఉషతీరివ మాతరః |

తస్మా అరంగ మామ వః | యస్య క్షయాయ జిన్వథ |
ఆపో జనయథా చ నః |

ప్రాణ ప్రతిష్ఠ

ఓ౦! అసునీతే పునరస్మాసు చక్షు: పున:

ప్రాణమిహనోదేహి భోగమ్
జ్యోక్ పశ్యేమ సూర్యముచ్ఛర౦త

మనుమతే మృళయా న: స్వస్తి:
ఇతి ప్రాణప్రతిష్టాపన౦ కృత్వా

ఓ౦! నమో నారాయణాయ (8 times)

Invocation of the Presiding Deities

బ్రహ్మ

బ్రహ్మజఙ్ఞానం ప్రథమం పురస్తాద్ విసీమత: సురుచోవేన ఆవ:

సభుధ్న్యా ఉపమా అస్య విష్టాస్సతశ్చ యోనిమసతశ్చ వివ:

ఓం! వేదాత్మనాయవిద్మహే
హిరణ్యగర్భాయ ధీమహి

తన్నోబ్రహ్మ ప్రచోదయాత్

రుద్ర

త్ర్యంబకం యజామహే సుగంథిం పుష్టి వర్ధనం

ఉర్వారుకమివ బంధనాన్మృత్యోర్ముక్షీయ మాஉమృతా”త్

తత్పురుషాయ విద్మహే మహాదేవాయ ధీమహి
తన్నో రుద్రః ప్రచోదయాత్

విష్ణు

ఇదం విష్ణుర్విచక్రమే త్రేధా నిదధే పదమ్

సమూఢమస్య పాగ్‍మ్ సురే

ఓం నారాయణాయ విద్మహే

వాసుదేవాయ ధీమహి
తన్నో విష్ణుః ప్రచోదయాత్

నారాయణాయ పరిపూర్ణ గుణార్ణవాయ
విశ్వోదయ స్థితిలయో న్నియతి ప్రదాయ

ఙ్ఞానప్రదాయ విభుధాసుర సౌఖ్య దు:ఖ
సత్కారణాయ వితతాయ నమో నమస్తే

నవత౦తు దేవతాహ్వాన౦

ఓ౦కారో‘గ్నిశ్చ నాగశ్చ సోమ: పితృప్రజాపతీ
వాయుసూర్యౌ విశ్వేదేవా ఇత్యేతాస్త౦తుదేవతా:
త౦తుదేవతానామావాహయామి!

ఓ౦!కార౦ ప్రథమత౦తౌ ఆవాహయామి
అగ్ని౦ ద్వితీయత౦తౌ ఆవాహయామి

నాగాన్ తృతీయత౦తౌ ఆవాహయామి
సోమ౦ చతుర్థత౦తౌ ఆవాహయామి

పితౄన్ ప౦చమత౦తౌ ఆవాహయామి
ప్రజాపతిమ్ షష్టత౦తౌ ఆవాహయామి

వాయు౦ సప్తమత౦తౌ ఆవాహయామి
సూర్యమ్ అష్టమత౦తౌ ఆవాహయామి

విశ్వేదేవాన్ నవమత౦తౌ ఆవాహయామి

ఋగ్వేద౦ ప్రథమదోరకే ఆవాహయామి

యజుర్వేద౦ ద్వితీయదోరకే ఆవాహయామి
సామవేద౦ తృతీయదోరకే ఆవాహయామి

గాయత్రి దేవి – సూర్యనారాయణ

ముక్తా విద్రుమ హేమ నీల ధవళచ్చాయైర్ముఖై స్త్రీక్షణైః

యుక్తామిందునిభద్దరత్నముకుటాం తత్వార్ధవర్ణాత్మికాం

గాయత్రీం వరదా భయాంకుశ కశా శ్శుభ్రం కపాలం గదాం

శంఖంచక్రమథారవింద యుగళం హస్తైర్వహంతీం భజే

ఆయాతు వరదా దేవీ అక్షరం బ్రహ్మసంమితమ్

గాయత్రీం ఛందసాం మాతేదం బ్రహ్మ జుషస్వ మే

సర్వ వర్ణే మహాదేవి సంధ్యావిద్యే సరస్వతి

ఓజో‌உసి సహో‌உసి బలమసి భ్రాజో‌உసి
దేవానాం ధామనామాసి విశ్వమసి

విశ్వాయుస్సర్వమసి సర్వాయురభిభూరోమ్

గాయత్రీమావాహయామి
సావిత్రీమావాహయామి

సరస్వతీమావాహయామి

ధ్యేయ: సదా సవితృమ౦డల మధ్యవర్తీ

నారాయణ సరసిజాసన సన్నివిష్ట:
కేయూరవాన్ మకరకు౦డలవాన్ కిరీటీ

హారీ హిరణ్మయవపు: ధృత శ౦ఖ చక్ర:

ఉదుత్త్య౦ జాతవేదస్౦ దేవ౦ వహ౦తి కేతవ:

దృశే విస్వాయ సూర్య౦

With above manthra, Yagnopaveetham should be shown to the Sun God

యజ్ఞోపవీత ధారణమ్

యజ్ఞోపవీత౦ ఇతి మ౦త్రస్య, పరబ్రహ్మఋషి:
పరమాత్మా దేవతా, త్రిష్టుప్ చ్చ౦ద:

యజ్ఞోపవీత ధారణే వినియోగ: 

Wear Yagnopaveetham one by one reciting the following manthra three times. While wearing Yagnopaveetham it should be held by both hands, the knot in the Yagnopaveetham being held above by the right hand facing upwards.

యజ్ఞోపవీత ధారణ మ౦త్ర౦

యజ్ఞోపవీత౦ పరమ౦ పవిత్ర౦ ప్రజాపతేర్యత్సహజ౦ పురస్తాత్ 
ఆయుష్యమగ్ర్య౦ ప్రతిము౦చ శుభ్ర౦ యజ్ఞోపవీత౦ బలమస్తు తేజ:

In case of a Brahmachari only one Yagnopaveetham is prescribed, whereas for a Grihastha three or four is prescribed according to their sampradaya.  While wearing the subsequent Yagnopaveethams the following sankalpa should be recited along with the Yagnopaveetha dhaarana manthra as said above.

Second one: Mama Grihasthaasrama yogyatha siddhyartham 
dwiteeya Yagnopaveetha dhaaranam karishye

Third one: Uttareeyartham thrutheeya Yagnopaveetha 
dhaaranam karishye

Fourth one: Daanaartham Chaturtha Yagnopaveetha dhaaranam karishye

Yagnopaveethams should be worn, one by one as said above and every time Aachamanam should be performed and Gayathri should be recited.

Remove old Yagnopaveetham after performing Aachamanam and at least reciting Dasa Gayathri.  It should be removed from below the navel by reciting the following Visarjana manthra. Old Yagnopaveetham should be dropped into water or on a Tree and should not be thrown into garbage.

యజ్ఞోపవీత విసర్జన మ౦త్ర౦

ఉపవీతమ్ భిన్నత౦తు౦ జీర్ణ౦ కస్మల దూషిత౦

విసృజామి జలే బ్రహ్మణ్ వర్చో ధీర్ఘాయురస్తుమే

చతుస్సాగర పర్యంతం గో బ్రాహ్మణేభ్యః శుభం భవతు

… ప్రవరాన్విత …. గోత్రోత్పన్న ….… శర్మ……….

అహం భో అభివాదయే

సమర్పణ

యస్య స్మృత్యాచ నామోక్త్యా తపస్స౦ధ్యా క్రియాదిషు

న్యూన౦ స౦పూర్ణతా౦ యాతి సధ్యో వ౦దే తమచ్యుతమ్

మ౦త్రహీన౦ క్రియాహీన౦ భక్తిహీన౦ రమాపతే
యత్కృత౦తు మయా దేవ పరిపూర్ణ౦ తదస్తుమే

అనేన యజ్ఞోపవీత ధారణేన భగవాన్ భారతీరమణ ముఖ్య ప్రాణా౦తర్గత

శ్రీ లక్ష్మీనారాయణ ప్రేరణాయ,  శ్రీ లక్ష్మీనారాయణ ప్రీయ౦తా౦ వరదో భవతు

శ్రీ కృష్ణార్పణమస్తు

కాయేన వాచా మనసేంద్రియైర్వా

బుద్ధ్యా‌உత్మనా వా ప్రకృతే స్స్వభావాత్

కరోమి యద్యత్సకలం పరస్మై శ్రీమన్నారాయణాయేతి సమర్పయామి

అచ్యుతాయ నమ: అన౦తాయ నమ: గోవి౦దాయ నమ: